Güney Kore’de Yoon yanlıları mahkeme binasını bastı

Güney Kore’de ilan ettiği kısa süreli sıkı yönetimin ardından görevden alınan Devlet Başkanı Yoon Suk Yeol’ın gözaltı süresini uzatılması, Yoon’un destekçilerininin tepkisine neden oldu. Pazar günü erken saatlerde kararı alan Seul Batı Bölge Mahkemesi’ne gelen yüzlerce gösterici binanın camlarını kırarak içeri girdi.

Olaya ilişkin görüntülerde binanın girişini bloke etmeye çalışan polise yangın söndürücüler fırlatan eylemcilerin daha sonra içeri akın ettiği ve binadaki ofis malzemelerini, teçhizatı ve mobilyaları tahrip ettiği görüldü. Polisin birkaç saat sonra asayişi sağlayabildiği ve onlarca eylemciyi gözaltına aldığı bildirildi. Yonhap haber ajansı olaylarda dokuz polis memurunun yaralandığını duyurdu.

Gözaltındaki Yoon, avukatı aracılığıyla yaptığı açıklamada yaşananlardan dolayı şaşkın ve öfkeli olduğunu belirterek eylemcilere fikirlerini “barışçıl biçimde ifade etme”, polise de hoşgörülü olma çağrısı yaptı.

“Kanıtları yok etme riski” karara gerekçe gösterildi

Cumartesi günü beş saat süren duruşmanın ardından Yoon’un “kanıtları yok etme riski bulunduğu” gerekçesiyle Yoon’un gözaltı süresinin 20 güne kadar uzatılmasına karar verilmişti. Yoon’un destekçileri geçen yıl muhalefetin galip geldiği seçimlerde hile yapıldığını ve devlet başkanının sıkıyönetim ilan etmekte “haklı olduğunu” öne sürüyor. Yoon yanlılarının ABD Başkanı Donald Trump’ın destekçilerinin 2021’deki Kongre baskınına atıfla “hırsızlığı durdurun” söylemini benimsediği ve Amerikan bayrakları taşıdığı görülüyor.

Yoon’un avukatları ise tahkikat ekibinin soruşturma için herhangi bir yetkisi olmadığını öne sürerek gözaltının yasa dışı olduğunu savunuyor.

Pazar günü yaşananlara neden olan cezai soruşturmanın yanı sıra Anayasa Mahkemesi parlamentonun 14 Aralık’ta aldığı Yoon’u görevden uzaklaştırma kararı doğrultusunda devlet başkanını kalıcı olarak görevden alma ya da başkanlık yetkilerini iade etme kararını değerlendiriyor.

Geçen yılki seçimlerde hile yapıldığını öne süren Yoon yanlıları ABD’de yaşanan kongre baskınında kullanılan söylemleri benimsiyor. Fotoğraf: REUTERS

Ne olmuştu?

Yoon geçen yıl 3 Aralık’ta “devlete düşman gruplar” olduğu iddiasıyla beklenmedik şekilde sıkıyönetim ilan etmiş, ancak hızla reaksiyon gösteren iktidar ve muhalefet milletvekilleri altı saat içinde mecliste toplanarak kararı iptal etmeyi başarmıştı. Bu kısa ömürlü sıkıyönetim sırasında ağır silahlı askerler helikopterlerle meclise taşınmış, Yoon’un orduya meclise girmeye çalışanları durdurmaları için “gerekirse silah kullanma yetkisi verdiği” belirtilmişti.

Güney Kore tarihinin en ağır siyasi krizlerinden birine imza atan ve kendi partisinin dahi desteğini alamayan Yoon’un yetkileri meclis tarafından 14 Aralık’ta askıya alındı. Yoon’un karşı karşıya olduğu “kalkışma” suçlaması, Güney Kore başkanının dokunulmazlığı kapsamına girmeyen birkaç suçtan biri ve teknik olarak idamla da cezalandırılma olasılığı var. Ancak ülkede son 30 yıldır idam cezası uygulanmadı.

Yoon’un yerine ilk başta Han Duck-soo geçici başkan seçilmiş ancak selefi hakkındaki soruşturmanın ilerletilmesinde işbirliği yapmayınca kısa süre sonra görevden alınmıştı. Onun yerine Maliye Bakanı Choi Sang-mok göreve gelmişti.

Reuters,AFP,DW/SÖ,EC