Gürcistan’da göstericilere polis müdahalesi

Gürcistan’ın başkenti Tiflis’te hükümetin Avrupa Birliği (AB) üyelik görüşmelerini erteleme kararının ardından başlayan protestolar üçüncü gününde de devam etti.

Cumartesi günü parlamento binası önünde toplanan göstericilerle polis arasında şiddetli çatışmalar yaşandı, onlarca kişi gözaltına alındı. Polis göz yaşartıcı gaz, plastik mermi ve tazyikli su kullanırken, bazı göstericiler havai fişeklerle karşılık verdi.

Gürcistan İçişleri Bakanlığı, Cumartesi gecesi düzenlenen protestolarda 107 kişinin “polisin yasal talimatlarına itaatsizlik ve küçük çaplı holiganlık” suçlarından gözaltına alındığını bildirdi. Bakanlığın verdiği bilgilere göre olaylarda 10 polis memuru da yaralandı.

Tiflis’in yanı sıra ülkenin birçok kentinde protestolar düzenlendi. İçişleri Bakanlığı şiddete başvuran göstericilere karşı önlemlerin süreceğini vurguladı. Protesto eylemlerinin başlamasından kısa bir süre sonra bazı göstericilerin şiddete başvurduğunu belirten İçişleri Bakanlığı, “Polis, yasaları ihlal edenlere uygun şekilde ve yasalara göre karşılılık verecek” dedi.

Gürcistan’a uluslararası tepki yağdı

Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı’nın (AGİT) İnsan Hakları Ofisi’nden yapılan açıklamada “Kolluk kuvvetlerinin Gürcistan’daki barışçıl protestolara müdahale ederken sergiledikleri tutum derin endişe kaynağı ve barışçıl toplanma özgürlüğü hakkının ciddi bir ihlalidir” ifadelerine yer verildi.

Gürcistan’daki protesto gösterilerine binlerce kişi katıldı.Fotoğraf: Zurab Tsertsvadze/AP Photo/picture alliance

ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, “Gürcistan’da protesto haklarını kullananlara karşı orantısız güç kullanılmasını” kınadığını belirtti.

Ne olmuştu?

Başbakan İrakli Kobakhidze’nin Perşembe günü Gürcistan’ın 2028 yılına kadar AB üyelik görüşmelerine başlamayacağını açıklaması, ülkede kitlesel protestoların başlamasına yol açmıştı.

Gürcistan’da 26 Ekim’de yapılan seçimleri iktidardaki Gürcistan Rüyası partisi kazanmıştı. Batı yanlısı muhalefet sonuçların hileli olduğunu öne sürüyor. Avrupalı seçim gözlemcilerine göre de oylama süreci rüşvet ve fiziksel şiddet gibi olayların yaşandığı bölücü bir atmosferde geçti.

AB Aralık 2023’te Gürcistan’a adaylık statüsü vermiş ancak bu yılın başında kamuoyunda “etki ajanlığı” olarak bilinen ve sivil toplum ile basını baskı altına almasından endişe edilen yasanın kabul edilmesiyle mali desteği kesme kararı almıştı.

Muhalifler, on yılı aşkın süredir iktidarda olan Gürcü Rüyası partisinin “Ülkeyi AB’den uzaklaştırıp Rusya’ya yaklaştırdığını” iddia ediyor. Parti ise bu suçlamayı reddediyor.

Hükümetinzafer ilan ettiği seçim sonuçlarının hileli olduğunu iddia eden Avrupa yanlısı muhalefet, bu AB üyeliğine ilişkin karara sert tepki gösteriyor.

Karara karşı protesto olarak yüzlerce kamu çalışanı ortak bildiri yayınladı. Yaklaşık 160 diplomat, bu adımın anayasaya aykırı olduğunu ve ülkeyi “uluslararası izolasyona” sürükleyeceğini belirtti. Bazı büyükelçiler de istifa etti.

Protestolar nedeniyle ülkede 100’den fazla okul ve üniversitede eğitime ara verildi. Batı yanlısı muhalefet partileri yeni parlamentoyu boykot ederken, Cumhurbaşkanı Salome Zurabişvili seçim sonuçlarını anayasa mahkemesinde iptal ettirmek için girişimde bulundu.

AFP/AI, JD