İsrail’e kısmi silah ambargosu: Alman siyasetinde gerilim

Tatilini yarıda kesen Almanya Başbakanı Friedrich Merz, Gazze’de kullanılacak silahların İsrail’e satışını askıya alma kararına kendi partisi Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) ile kardeş parti Hristiyan Sosyal Birlik’ten (CSU) gelen eleştirilere yanıt verdi.

Alman birinci televizyon kanalı ARD’nin haber programı Tagesthemen’e bağlanan Merz, Almanya’nın İsrail politikasının temel ilkelerinin değişmediğini vurgulayarak İsrail’i kendini savunması için yardım etmeye devam edeceklerini dile getirdi.

Bununla birlikte Merz, İsrail hükümeti ile aralarında, İsrail’in Gazze Şeridi’ndeki eylemleri konusunda fikir ayrılığı bulunduğuna vurgu yaptı.

“İsrail ile dayanışma, İsrail hükümetinin aldığı her kararı doğru bulmak ve ona silah tedariği yoluyla askeri destek de dahil olmak üzere her türlü desteği vermek anlamına gelmez” diyen Friedrich Merz, Gazze’ye işaret ederek Alman hükümeti olarak yüz binlerce sivilin ölümüne yol açabilecek bir çatışmaya silah tedarik edemeyeceklerini kaydetti.

Netanyahu’nun suçlamasına da yanıt verdi

Merz, İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu’nun Gazze Şeridi’nin “kontrolünün ele geçirilmesi” olarak nitelendirdiği işgal planının geçen hafta güvenlik kabinesinde kabul edilmesi sonrasında Alman hükümeti olarak İsrail’e bundan sonra Gazze’de kullanabileceği silahların ihracatını durdurma kararı aldıklarını duyurmuştu.

CDU/CSU ile Sosyal Demokrat Parti’nin (SPD) oluşturduğu koalisyon hükümetinin bu kararı, ulusal ve uluslararası kamuoyunda geniş yankı bulurken, İsrail’in sert tepkisine yol açtı.


İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, kısmi silah ambargosu kararı nedeniyle Almanya Başbakanı Merz’e tepki gösterdiFotoğraf: Kobi Gideon/GPO/dpa/picture alliance

İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu bu karardan duyduğu hayâl kırıklığını telefonda görüştüğü Merz’e ilettirken, Almanya’yı İsrail’e silah ambargosu ile “Hamas terörizmini ödüllendirmekle” suçladı. Netanyahu ayrıca, İsrail’in iyi bir dostu olduğunu söylediği Merz’in kısmi silah ambargosu kararını “yanlış televizyon haberlerinin baskısına boyun eğerek aldığını” iddia etti.

Başbakan Friedrich Merz ise kamuoyu baskısının kararında etkili olmadığını savunuyor. Merz, kararlarını kamuoyunun baskısından çok kendi görüşleri, kabine toplantıları ve uzmanlarla yaptığı görüşmelere dayanarak aldığını vurguladı.

Kendi partisinden sert itirazlar yükseliyor

Ancak Merz hükümetinin kısmi ambargo kararı Alman iç siyasetinde de hararetli tartışmalara, özellikle de CDU/CSU sıralarından sert eleştirilere yol açtı.

Kısmi ambargo kararını “Almanya’nın ağır siyasi ve stratejik hatası” olarak nitelendiren asker kökenli CDU Milletvekili Roderich Kiesewetter, Merz’i “Almanya’yı antisemitik sokak çetelerine ve acımasız Hamas propagandasının bilişsel savaşına boyun eğmekle” suçladı.


CDU’lu siyasetçi Roderich Kiesewetter, partisinin genel başkanı, Başbakan Merz’in İsrail’e yönelik son hamlesini eleştirdiFotoğraf: Bernd Elmenthaler/IMAGO

CDU’lu Matthias Hauer de sosyal medya hesabından, “Almanya’nın İsrail’e silah sevkiyatını kısıtlamasını büyük bir hata ve korkunç bir mesaj olarak görüyorum” paylaşımını yaptı.

Koalisyon ortaklarından Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ise hükümetin bu kararı alma sürecine katılmadığını duyurdu. CSU’lu Alexander Hoffmann, “düşündürücü” olarak nitelendirdiği kararın, “Almanya’nın yıllardır izlediği İsrail politikasından sapma anlamına geldiğini” öne sürdü.

Gözden geçirme beklentisi

CDU/CSU (Birlik Partileri) Meclisteki Grubu’nun dış politikadan sorumlu siyasetçileri, görüş ayrılıklarını masaya yatırmak üzere Pazar günü bir araya gelmişti. Ancak yoğun istişarelere rağmen tüm itirazlar giderilmemiş görünüyor.

Toplantı sonrasında açıklama yapan CSU’lu Stephan Mayer, Alman basınına yaptığı açıklamada, Başbakan Merz’in Gazze’deki insani duruma ve İsrail güvenlik kabinesinin kararına ilişkin endişelerini anladığını ifade etmekle birlikte, “Soru, kısmi silah sevkiyatının durdurulması kararının buna doğru cevap olup olmadığıdır. Ben ve birçok meslektaşım bu konuda farklı bir görüşe sahibiz” diye konuştu.

Mayer ayrıca Alman Hükümetinin kısmi silah ambargosu kararının geçici olduğuna dikkat çekerek bir kaç hafta içinde bu kararın gözden geçirilmesini umduğunu kaydetti.

Koalisyon ortağı SPD Merz’e destek çıktı

Bu arada koalisyon ortağı Sosyal Demokrat Parti (SPD), Merz’e destek çıktı. Başbakan Yardımcısı ve aynı zamanda Maliye Bakanı olan SPD Eş Genel Başkanı Lars Klingbeil, İsrail devleti ile dayanışmaya vurgu yaptığı açıklamasında, “Ama yanlış bulduğumuz şeyleri de söylemeliyiz” diye konuştu.

SPD uzun süredir İsrail’e karşı daha sert bir tutum sergilenmesini istiyor ve kısmi ambargo kararı da yeterli bulunmuyor. Avrupa Birliği-İsrail Ortaklık Anlaşması’nın askıya alınması ve bazı İsrailli bakanlara yaptırımlar uygulanması, Sosyal Demokratların İsrail’e, Gazze’de yol açtığı insani felaket nedeniyle alınmasını istediği tedbirler arasında yer alıyor.


SPD’li Başbakan Yardımcısı Lars Klingbeil, CDU’lu Başbakan Merz’i savunarak İsrail’e kısmi silah ambargo kararının gerekli olduğunu vurguladıFotoğraf: John Macdougall/AFP

SPD’nin Eş Genel Başkanı ve aynı zamanda Federal Çalışma Bakanı olan Bärbel Bas da ARD televizyonuna verdiği röportajda Merz’e destek verdi. “Friedrich Merz’in İsrail’e ihanet ettiğini iddia etmek çok ağır bir suçlamadır” diyen Bas, “İsrail’i desteklemeye ve onlara yardım etmeye devam etmeliyiz, ancak şu anda Gazze Şeridi’ndeki insanları da gözardı edemeyeceğimiz bir noktadayız” dedi.

Merz’in kararı ne anlama geliyor?

Başbakan Merz’in İsrail’e kısmi silah ambargosu kararının açıklanmasının hemen ardında bunun ne anlama geldiğini CDU’lu Başbakanlıktan Sorumlu Devlet Bakanı Thorsten Frei açıklık getirmişti.

“Almanya, İsrail’in varlığını ve güvenliğini savunmak için gerekli olan her konuda İsrail’e destek vermeye devam edecek” diyen Frei, ihracat yasağından İsrail’in kendini savunmasına ilişkin belirleyici olan hava savunma ve deniz savunması ile ilgili alanların etkilenmeyeceğini altını çizdi.

Gazze Şeridi’ndeki insani durumdan endişe duyulduğu için bu kararın alındığını anlatan Frei, “Gazze şehri ele geçirilirse, bu durum daha büyük sivil can kaybına yol açabilir” dedi.

AFP,dpa / DA,ET

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir